Extremen: bewegingsarmoede en overbelasting

… zorg voor evenwicht

Een van de belangrijkste oorzaken van hedendaagse aandoeningen is bewegingsarmoede. Het oude gezegde “rust roest” bewijst zijn waarde. Door de toenemende digitalisering bewegen we te weinig en fixeren ons op vaste of mobiele schermen. Behalve een slechte conditie lopen we ook nog eens whatsapp/sms-duimen en smartphone-nekken op.
Ondanks het feit dat veel mensen aan sporten doen, is de dagelijkse en regelmatige hoeveelheid beweging van de gemiddelde mens duidelijk verminderd, met alle gevolgen van dien.

Daarnaast zijn er beroepen waarbij men met de handen lange perioden fijne werkzaamheden uitvoert wat kan leiden tot langdurige statische spanning in bepaalde spieren. Hierdoor worden ze langdurig licht aangespannen, vandaar de oude term Repetitive Strain Injury (RSI = herhalende belasting letsel). Het komt vaak voor bij personen die b.v. veel computer werk doen (muisarm), lopende band werk doen of ander eentonige activiteiten.

We kunnen een zittend beroep deels compenseren met het bezoeken van de sportschool c.q. “fitness studio” (of een andere trendy kreet) voor of na het werk. Dat helpt maar de regelmaat van bewegen is beter dan van het ene naar het andere extreme te gaan. U gaat in een fitness club van rust naar een piekbelasting en dat kan spierpijn en blessures met zich mee brengen, met name als er geen goede begeleiding is. Daarnaast is een (na)zwetende collega op kantoor niet prettig en voor uw partner/gezin is het niet leuk als u laat thuis bent en dan uitgeput bent van werk en sport. Sommige mensen sporten laat op de avond – om 10 of 11 uur – om niet met een volle maag actief te zijn maar inspanning laat op de avond is meestal niet bevorderlijk voor de nachtrust.
Kortom, de wet van behoud van ellende is ook hier van toepassen.

Sport is niet het enige antwoord op bewegingsarmoede. Ook gedurende de dag moet er regelmatig afwisseling in houding en beweging zijn. Het negatieve effect van een uur lang zitten op het bewegingsapparaat en de bloedsomloop kan teniet gedaan worden met wat rek en strek oefeningen en/of een wandeling van 5 minuten.
Pas de positie van beeldschermen en toetsenborden aan (of vraag een ARBO-deskundige om een advies) en maak regelmatig de nek, armen en schouders los met een paar eenvoudige oefeningen.

Kortom, bewegingsarmoede kunnen we tegengaan door… regelmatig te bewegen. Wist u dat wandelen net zo gezond is als hardlopen en het heeft een veel lagere drempel! Het is minder belastend (met name op de gewrichten) en er is geen omkleed tijd (hooguit ander schoeisel). Als u werk wilt maken van meer bewegen, loop of fiets dan naar het werk of naar de bushalte of het treinstation. Ga tijdens de middagpauze een paar blokjes om wandelen (ook goed voor vermoeide ogen) met een paar collega’s. Neem de trap i.p.v. de lift op het werk. Breng een document zelf naar een andere afdeling i.p.v. de interne post te gebruiken of zoek een collega even op i.p.v. te telefoneren. Dit zijn laagdrempelige voorbeelden ontspannen met “even een loopje”. Terug op de eigen werkplek kunt u er weer een uurtje fris(ser) tegenaan.
Met een beetje fantasie is het echt niet zo moeilijk om wat beweging in uw dag te brengen.

Een interessant onderzoek deed een meting van het energieverbruik van mensen in huis en een kantoor omgeving. De mensen die meer bewogen door met de telefoon aan het oog heen en weer te lopen en regelmatig opstonden om iets te pakken, gebruikten aanzienlijk meer energie dan andere in dezelfde omgeving die langere perioden bleven zitten. Iets meer “onrustig” gedrag kan al een behoorlijk verschil maken. Vergelijk het met een avondje met pakken snacks op de bank zitten of steeds iets pakken als je “lekkere trek” krijgt. Dat laatste is al een rem op zich!

Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat fysieke inspanning ons verjongt en het mogelijk maakt om psychische spanningen af te bouwen. Sport en beweeg met mate. Maar let er wel op dat, terwijl u ouder wordt, ervaringen uit het verleden geen garantie zijn voor de toekomst.

Van te weinig naar te veel

Eén van de gevolgen van bewegingsarmoede kan zijn dat we spieren, pezen en gewrichten overbelasten als we er een serieus beroep op doen. U denkt een redelijke conditie te hebben maar “even helpen” bij een verhuizing kan leiden tot behoorlijke spierpijn door het ongewone tillen en dragen van zware lasten.

Een ander voorbeeld van overbelasting zien we (te) vaak tijdens sporten. Op het moment dat we ons beseffen dat we meer beweging kunnen gebruiken overdrijven we het graag en door de resulterende spierpijn en/of blessures neemt de zin in “volhouden” snel af. Vooral werkgevers zijn niet blij met “weekend blessures” door sportieve activiteiten.Even (mee)sporten of beginnen met training voor de wintersport vergt voorbereiding. Een professionele sporter knalt ook niet zo uit de auto het sportveld op. Die begint met de juiste kleding en schoeisel, een gefaseerde warming-up en na de training of wedstrijd een cooling-down en verzorging. Het is een kwestie van het lichaam voorbereiden op de inspanning en erna zorgen dat de afvalstoffen snel afgevoerd worden. Voor zowel de voorbereiding als de nazorg kan massage een effectieve rol spelen, eerst voor het opwarmen van de spieren en het zorgen van de juiste spanning (tonus), daarna voor het verwijderen van o.a. melkzuur in de spieren dat de meeste spierpijn veroorzaakt.

Een ontwikkeling uit Japan die al tientallen jaren geleden opgang maakte is om medewerkers van een bedrijf verplicht (!) een beetje ochtendgymnastiek te laten doen. Voor mensen die fysiek werk doen zijn een paar rek- en strek-oefeningen geen overbodige luxe. Op Discovery channel heb ik het zelfs stoere bouwvakkers zien doen! Maar de meeste Europeanen en met name nuchtere Hollanders zien dat niet zo zitten. Niet kleppen… gewoon aan het werk… Au!

Behandelingen

Als gevolg van overbelasting kunnen de grote spieren van bv. de schouder gordel geïrriteerd, pijnlijk en stijf worden. Vaak gaat de pijn tussen de schouderbladen gepaard met pijn in de nek. Dit kan weer aanleiding geven tot uitstralende pijn langs de ribben, naar de borst of naar de armen. Deze pijn kan soms zelfs verward worden met hartklachten.
Een masseur kan de klachten verminderen en het herstel bevorderen. Bovendien kan tijdens de behandeling gesproken worden over manieren om de overbelasting te voorkomen.

Om pijnlijke vastzittende spieren – meestal een verkramping – weer soepel te maken wordt er gebruik gemaakt van diverse massage vormen. Vaak zitten de spieren zo vast dat er van een bewegingsbeperking sprake is. Door knedingen, drukpuntmassage en soms met behulp van warme stenen zorgen we voor de juiste doorbloeding wat het genezingsproces doet versnellen. Al na enkele keren behandelen wordt er een aanzienlijke verbetering waargenomen.

Conclusie

Ken en herken uw lichaam, doe bij overbelasting of blessures wat rustiger aan, en denk na waar en waarom het fout is gegaan. Een aanpassing van de manier waarop u werkt of sport is de uiteindelijke oplossing en beter dan telkens weer de gevolgen te laten bestrijden door een therapeut. U hoeft er niet mee “leren leven” omdat de meeste klachten samen met een therapeut te verbeteren en voor de toekomst te voorkomen zijn.

Het beste advies is om voor evenwicht te zorgen. Regelmatige inspanning of beweging en een balans tussen rust en inspanning. Wilt u beginnen met serieuze training dan kan ik u helpen om uw bewegingsapparaat voor te bereiden door de spieren los te maken. Heeft u het eens te bont gemaakt dan help ik u graag van een deel van spierpijn af. Neem contact op.